شهید ذوالقدر در میان هم رزمانش از سمت چپ نفر سوم
تصویر شهید جلال ذوالقدر
تصویر جلال دهقانی فیروزآبادی نویسنده کتاب نظریهها و فرانظریهها در روابط بینالمللاین کتاب عمدتاً رویکردی توصیفیتحلیلی و آموزشی دارد، اما در خلال بررسی هر نظریه، نقدهای وارد بر آن را نیز گاه به صورت مستقیم و گاه با ارجاع به دیدگاههای رقیب مطرح میکند
کتاب تنها به شرح نظریهها بسنده نکرده است ، بلکه با رویکرد مقایسهای و انتقادی، نقاط ضعف و قوت هر مکتب سیاسی در ورابط بین الملل را در تبیین همکاری بینالمللی نشان میدهد. همچنین بر تکثر نظری و ضرورت ترکیب دیدگاهها برای درک بهتر واقعیت پیچیده بینالمللی تأکید میکند.به این ترتیب، میتوان گفت این اثر هم توصیفی است و هم انتقادی، و هدف آن کمک به خواننده برای نقد آگاهانهتر نظریههای روابط بینالملل است.
محتوای اصلی کتاب بررسی و مقایسهٔ نظریههای مختلف روابط بینالملل در خصوص مسئلهٔ همکاری بینالمللی است. این کتاب به طور نظاممند مکاتب و نظریههای اصلی روابط بینالملل را معرفی کرده و دیدگاه هر یک را دربارهٔ علل، موانع، و اشکال همکاری بین کشورها تحلیل میکند
هدف کتاب نشان دادن تکثر نظری در رشته روابط بینالملل.، تحلیل اینکه هر نظریه چگونه مسئله همکاری بینالمللی را تبیین میکند. ارائهٔ جمعبندی از نقاط قوت و ضعف هر دیدگاه و ضرورت بهرهگیری از دیدگاههای مختلف برای درک پیچیدگیهای جهانی. این کتاب در واقع یک مرجع نظری جامع برای دانشجویان و پژوهشگران روابط بینالملل است که میخواهند با چارچوبهای فکری مختلف دربارهٔ همکاری بینالمللی آشنا شوند
نویسنده کتاب دکتر جلال دهقانی فیروزآبادی متولد سال 1344 در شهرستان میبد از شهرستانهای استان یزد است. او دارای مدرک دکتری روابط بینالملل از دانشگاه بروکسل بلژیک در سال 1374 است. وی جوان ترین استاد تمام رشته علوم سیاسی و روابط بینالملل در ایران است که عضو هیت علمی گروه روابط بینالملل دانشگاه علامه طباطبایی میباشد. وی دارای تألیفات بسیاری در زمینه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و نظریات روابط بینالملل است. مهمترین کتاب وی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران چاپ انتشارات سمت است که به عنوان کتاب درسی رشته علوم سیاسی در دانشگاهها ایران تدریس میشود و برگزیده هفتمین دوره جشنواره بینالمللی فارابی است. وی در هشتمین دوره جشنواره بینالمللی فارابی به عنوان نظریهپرداز برجسته انتخاب شد و مورد تقدیر قرار گرفت. او همچنین دبیر علمی کنفرانس امنیتی تهران است.
یک داستان نویسی کلیشه ای در خدمت بلشویکها ،خواندن این کتاب ها در واقع بیشتر به درد کسانی می خورد که می خواهند با ادبیات توجیهگر نظام بلشویکی در دوران شوروی آشنا شوند گرچه در قالب یک داستان هیجانانگیز و دراماتیک
ویژگیهای مشخص «ادبیات توجیهگر بلشویکی» عبارتند اند از:
قهرمانسازی از انقلابیون (مثل مشهدی عزیزبیکوف)
تقابل خیر/شرِ سادهشده
شخصیتهای تیپیک: کارگر آگاهییافته، دشمن طبقاتی، قهرمان فداکار
نبرد دراماتیزهشده برای تثبیت روایت رسمی حزب
پایانهای قهرمانانه اما پیشبینیپذیر
استفاده از رئالیسم سوسیالیستی: یعنی روایت واقعیت نه آنطور که هست، بلکه آنطور که باید باشد
این رمان دولتی در ده فصل نوشته شده است
فصل 1 — فضای آذربایجان در آستانه انقلاب
رمان با توصیف فضای پرتنش باکو، اختلافات طبقاتی، و فشارهای حکومت تزار آغاز میشود.
کارگران نفت، روشنفکران جوان و فعالان زیرزمینی حضور دارند.
شخصیت اصلی، مشهدی عزیزبیکوف، به عنوان یک کارگر آگاه و فعال سیاسی معرفی میشود.
هدف فصل: نشان دادن ظلم نظام تزاری و زمینهسازی برای ظهور «قهرمان انقلابی».
فصل 2 — نخستین تماس با جنبش انقلابی
عزیزبیکوف با حلقههای مخفی بلشویکی آشنا میشود.
گفتگوهایی درباره عدالت، نابرابری و سرنوشت کارگران شکل میگیرد.
خط داستانی روی تحول شخصیتی قهرمان تمرکز دارد.
در این فصل نقش پلیس مخفی و خطرات فعالیت سیاسی پررنگ میشود.
فصل 3 — گسترش مبارزهی مخفی
عزیزبیکوف در میان کارگران محبوب میشود و جلسات شبانه در محلههای کارگری برگزار میکند.
اختلافات بین سوسیالدموکراتها، منشویکها و بلشویکها طرح میشود.
حکومت تزار فشار را افزایش میدهد؛ چند نفر از یاران دستگیر میشوند.
نقطهٔ اوج فصل: نخستین اقدام مستقیم علیه دستگاه سرکوب.
فصل 4 — شکلگیری هستهٔ انقلابی
حلقهٔ بلشویکی با حضور عزیزبیکوف و چند شخصیت دیگر سامان میگیرد.
کارگران نفت در اعتصاب گسترده شرکت میکنند.
قهرمان به عنوان چهرهٔ برجسته اعتصاب شناخته میشود.
حضور نیروهای پلیس و ارتش برای شکستن اعتصاب فضای تنشی میسازد.
فصل 5 — فشارها، خیانتها و استقامت قهرمان
حکومت به سراغ رهبران اعتصاب میرود.
در حلقهٔ انقلابیون یک خبرچین حضور دارد که بخشی از اطلاعات را لو میدهد.
اعتصاب با خشونت سرکوب میشود.
عزیزبیکوف، با وجود تهدیدها، عقب نمینشیند و فعالیتهایش را مخفیتر میکند.
هدف فصل: تقویت «تصویر قهرمان شکستناپذیر» مطابق با ادبیات شوروی.
فصل 6 — تشدید مبارزات و سازماندهی
جنبش گستردهتر و آگاهانهتر میشود؛ قهرمان به شهرهای اطراف سفر میکند.
شرح دیدارها با روستاها و دهقانان ناراضی.
در این فصل ایدئولوژی رسمی بلشویکی پررنگتر میشود (مبارزه با فئودالها و سرمایهداران).
قهرمان اکنون یک رهبر انقلابی تمامعیار است.
فصل 7 — انقلاب در آستانهٔ پیروزی
بحران حکومت تزار تشدید شده است.
اعتصابهای متعدد در نقاط مختلف امپراتوری روسیه رخ میدهد.
یاران عزیزبیکوف برای لحظهٔ رویارویی نهایی آماده میشوند.
چند صحنهٔ دراماتیک شامل تعقیب، مخفیکاری و درگیری خیابانی توصیف میشود.
فصل 8 — لحظهٔ تصمیم
قهرمان بین دو مسیر سخت گیر میافتد:
فعالیت علنی و خطر مرگ / فعالیت مخفی و جان سالم
او راه نخست را انتخاب میکند — انتخابی در راستای تبدیل شدن به «اسطورهٔ انقلابی».
درگیریها شدیدتر میشود و حکومت تزار آخرین ضربات را وارد میکند.
فصل 9 — اوج روایت: شهادت / فداکاری
عزیزبیکوف و یارانش توسط نیروهای ضدانقلابی یا پلیس تزاری بازداشت میشوند.
او در برابر شکنجه و تهدید تسلیم نمیشود.
محاکمهای صوری و سیاسی برگزار میشود.
نویسنده با لحنی حماسی و ایدئولوژیک، قهرمان را در لحظهٔ مرگ «نماد مبارزه کارگری» معرفی میکند.
پایان: قهرمان سقوط میکند، اما ایدئولوژی پیروز معرفی میشود.
فصل 10 — پسلرزهها و روایت ایدئولوژیک نهایی
خبر مرگ او الهامبخش کارگران و جوانان میشود.
نویسنده نشان میدهد چگونه خون قهرمان «بذر انقلاب نوین» میشود.
این فصل کارکردی تبلیغاتی دارد و «پیام رسمی» رمان را تثبیت میکند:
مبارزه ادامه دارد و آرمان بلشویکی پیروز خواهد شد.
تصویر مهدی حسین نویسنده کتاب در دوران جوانی نمایشنامههای "آبشرون" وی به زبانهای مختلفی ترجمه شد. وی در سال 1957 نمایشنامه "قارداشلار" را نوشت. نمایشنامه "سحر" را در دوران استقلالخواهی جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی به مرحله تحریر درآورد. سالهای بعد نمایشنامه "آلوو" را در سال 1961 و "یئر آلتی چایلار دنیزه آخیر" را در سال 5-1964، مقالههای ادبی-تنقیدی بهنام "ادبیات و صنعت مسئلهلری" را نوشت. درنهایت مهدی حسین در تاریخ 10 مارس 1965 در باکو درگذشت
مهدی حسین نویسنده کتاب در سال هزار و نهصد نوزده در روستای شیخلی شهرستان قازاخ از والدینی آموزگار زاده شد وی در زمینه نوسیندگی و نمایشنامهنویسی ادبیات آذربایجان خبره بود، و پس از اتمام تحصیلات عمومی در زادگاهش جهت تحصیلات عالیه راهی باکو شد و تحصیلات خود را در دانشگاه دولتی باکو به پایان رسانید. مهدی حسین از همان دوران در روزنامه یئنی فکر تفلیس مقالههایش را چاپ میکرد. بعدها به ترتیب حکایات قویون قیرخینی و دو مجموعه خاور و باهار صولاری را منتشر کرد. بلافاصله رُمان داشقین را به مرحله چاپ رسانید و جهت ادامه تحصیل تخصصی در زمینه هنر و نمایشنامهنویسی عازم مسکو و در موسسه سینماتوگرافی قاسماف مشغول به تحصیل شد. پس از تحصیل در موسسه سینماتوگرافی قاسماف علاقه وی به نمایشنامهنویسی فزونی یافت و نمایشنامه معروف نظامی را شروع به نوشتن کرد. بعدتر در بحبوحه جنگ جهانی دوم نمایشنامه انتظار را منتشر کرد. پس از اتمام نمایشنامه نظامی نمایشنامه جوانشیر که جزء با ارزشترین نمایشنامههای ادبیات آذربایجان میباشد را نوشت.

تورج دریایی در مصاحبه با روزنامه اعتماد، سه شنبه 12 آذر 1392 می گوید «ملتی که تاریخش را داشته باشد، هیچوقت فراموش کار نمیشود. این را ساسانیان فهمیدند که اگر این تاریخ با فرهنگی مبتنی بر آداب، عادات، رسوم و… همراه شود، هیچگاه دچار فراموشی نمیشود. در طول چهارصد سال سلسله ساسانیان این فرهنگ ایرانشهری چنان شکل میگیرد که وقتی از لحاظ سیاسی تغییراتی در ایران صورت میگیرد، فرهنگ ایرانی تداوم مییابد، تا جایی که فرهنگ اسلامی را بسیاری از ایرانیها حفظ کرده و پرورش میدهند. »
کتاب «ساسانیان: ظهور و سقوط یک امپراتوری» نوشته تورج دریایی، یکی از معتبرترین و فشردهترین پژوهشهای انگلیسی زبان درباره تاریخ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دوره ساسانی است. دریایی در این کتاب با استفاده از منابع نوشتاری، باستانشناختی، سکهشناسی و کتیبهها، تصویری روشن و بهروز از ساختار دولت ساسانی، نظام اداری، روابط خارجی، اقتصاد، ایدئولوژی دینی و تحولات فرهنگی این دوره ارائه میکند. کتاب برخلاف بسیاری از آثار قدیمیتر که تاریخ ساسانی را بیشتر از منظر رومیان روایت میکردند، تلاش دارد روایت را از زاویه دید ایرانی و بر پایه دادههای بومی بازسازی کند.
دریایی در متن خود نشان میدهد که چگونه شاهنشاهی ساسانی از دل بحرانهای اواخر اشکانی پدید آمد، چگونه در تعامل و تقابل دائمی با امپراتوری روم/بیزانس هویت و قدرت خود را شکل داد، و چگونه در نتیجه ترکیبی از بحرانهای داخلی، ساختاری و فشارهای خارجی در نهایت فروپاشید. این اثر به دلیل زبان روان، تحلیلهای موجز، و نگاه پژوهشی مدرن، یکی از منابع اصلی برای شناخت جامع تاریخ ساسانی به شمار میرود.