انیس العشاق

کتاب حاضر، نوعی فرهنگ زیبایی‌شناسی و در باب خود یکی از فرهنگ‌های بی‌مانند و باارزش زبان فارسی است. در این فرهنگ به شمار فراوانی از واژه‌های گوناگون: وصفی، تشبیهی و استعاری که در توصیف قسمت‌های مختلف پیکر زیبایان و خوب‌رویان، مورداستفاده و استعمال ادیبان و سخنوران قرارگرفته، اشاره‌شده است. نثر مقدمه این کتاب مسجع و مصنوع است، اما متن کتاب نثری دل‌انگیز و شاعرانه دارد و با صناعات بدیعی ساده و دلپذیر همراه است. این کتاب از حیث تازگی موضوع، برخورداری از نثری زیبا و اشتمال بر بسیاری شواهد منظوم مناسب از گویندگان فراموش‌شده فارسی‌گوی، یکی از بهترین نمونه‌های نثر ادیبانه سده هشتم ق، و در نوع خود کم‌نظیر است، و با همه اختصار از کتاب‌های نفیس فارسی به شمار می‌آید.