دریاچه کاسپین: خطه‌ای از خاک وطن

بررسی مبانی و منابع حقوق بین‌الملل در ارتباط با دریاچه کاسپین و جست‌وجوی راهکارهای در راستای حل مناقشات موجود در این زمینه و تعیین نظام حقوقی مشخصی برای آن است. این دریاچه، گستره آبی پهناوری در شمال ایران و در محل تلاقی این کشور با قفقاز و آسیای مرکزی است که همواره در طول تاریخ، موجودیتش مهم بوده و خصوصا در دو سه قرن اخیر، بر اهمیتش افزوده شده است. این امر، هم به‌خاطر موقعیت استراتژیکی این منطقه بوده و هم از باب منابع آن. مدعیان مالکیت آن نیز در دهه‌های اخیر، از دو به پنج کشور رسیده‌اند و همسایگان جدید با محرزبودن بی‌حقی‌شان در برخی موارد، خودسرانه به اعمال حاکمیت بر منابع آن نموده‌اند. نگارنده در این راستا، ابتدا ارزش و اعتبار معاهدات فی مابین ایران و شوروی سابق (که روسیه امروز تداوم‌دهنده آن است) را تایید نموده و عمل‌کرد آن‌ها را سنجیده و به‌دنبال بهترین راه‌حل حقوقی، از ارایه نظریات نیز بهره برده و در این مسیر، از کار تطبیقی با نمونه‌های مشابه بین‌المللی هم‌چون: خلیج فونسکا و دریای شمال، فروگذار نکرده است.