جامعه‌شناسی تاریخی آمل: مقدمه‌ای بر آمل‌شناختی

موضوع اثر حاضر، تشریح اوضاع اجتماعی و تاریخی شهر «آمل» است. این پژوهش، با هدف شناختی دقیق، عمیق و همه جانبه از زوایای پنهان و پیدای شهر باستانی «آمل» تدوین شده و مشتمل بر سه بخش است. در بخش نخست، «آمل» و اوضاع آن در دوران باستان یعنی از دورة نوسنگی تا 2500 سال پیش مطالعه شده است. در بخش دوم، ذیل عنوان «آمل قدیم»، تاریخ شهر مذکور به سه دورة تاریخی تقسیم شده و وقایع دورة هخامنشیان، فرهنگ اشکانیان و حملات سهمگین اعراب، مغول، تیمور و حکومت علویان، مرعشیان، روزافزونیان، صفویان، افشاریان، زندیه‌ و قاجار تشریح شده است. در آخرین بخش کتاب با عنوان «آمل جدید»، مسائلی همچون شکل‌گیری و سیر تحوّل فرهنگ منطقه؛ موقعیت جغرافیایی؛ تجزیه و تحلیل نظام روستایی؛ نظام طایفه‌ای، اقتصادی و فرهنگی، مهاجرت‌های مثبت و منفی و مطالعات جمعیت‌شناختی آمل مورد توجّه قرار گرفته است.