نظریه عدالت

عدالت نخستین فضیلت نهادهای اجتماعی است، هم‌چنان که صدق، فضیلت نظام‌های اندیشه است. یک نظریه، هرچند شکوهمند و بسنده، اگر صادق نباشد باید رد یا بازنگری شود؛ هم‌چنان که قوانین و نهادها، فارغ از این که چه میزان کارآمد و سامان‌یافته باشند، اگر ناعادلانه باشند، باید اصلاح یا کنار گذاشته شوند. هر شخص از حرمت و مصونیتی بر پایة عدالت برخوردار است که حتی رفاه و بهروزی کل جامعه نمی‌تواند آن را تحت‌الشعاع قرار دهد. به همین دلیل عدالت نمی‌پذیرد که تحقق خیر بزرگ‌تری که دیگران در آن سهیم‌اند، توجیه گر از دست رفتن آزادی برخی دیگر باشند. نگارنده در پیش‌گفتار کتاب حاضر اذعان می‌دارد: «تلاش من این بوده است که نظریة سنتی قرارداد اجتماعی را در سطحی انتزاعی‌تر تعمیم دهم. امیدوارم بدین شیوه بتوانم این نظریه را به گونه‌ای بسط دهم که دیگر راه برای ایرادات و انتقادات آشکاری که اغلب برای این نظریه، مرگباره انگاشته می‌شدند، باز نباشد. افزون بر این، چنین می‌نماید که این نظریه یک تبیین نظام‌مند جایگزین از عدالت ارائه دهد که بنا به استدلال من برتر از فایده‌گرایی مسلط در سنت قرارداد اجتماعی است. حاصل این کوشش، نظریه‌ای است که تا اندازة زیادی ماهیت کانتی دارد... ایده‌های اصلی من در این کتاب، ایده‌های کلاسیک و شناخته‌شده‌اند».