علم اطلاعات و جامعه اطلاعاتی

علم اطلاعات، از دو مفهوم "علم" و "اطلاعات" تشکیل شده است. علم دارای ویژگی‌هایی است، از جمله این که یک شناخت عینی است یعنی معتبر و واقعی است، پدیده‌ها را مطالعه و روابط جهانی و لازم را ایجاد می‌کند و مهم‌تر از همه مبتنی بر حقیقت است. بنابراین علم اطلاعات، یک علم است زیرا تمام ویژگی‌های علم را دارا است؛ یعنی یک فعالیت اجتماعی تعیین شده از طریق شرایط تاریخی، اجتماعی و اقتصادی است که به مطالعۀ پدیده‌های اطلاعاتی می‌پردازد و شناخت علمی عینی و تجربی گذشته را ایجاد می‌کند. بنابراین جامعۀ اطلاعاتی به منظور بررسی مالکیت اطلاعات و فرآیند تولید، مصرف و استفادۀ اطلاعات، سخت نیازمند آن است. مفهوم و ماهیت "اطلاعات" نیز عبارتیست از دانشی که دربارۀ کیفیت و کاربرد اطلاعات، نیروهای حاکم بر جریان اطلاعات و همۀ ابزارهای آماده‌‌سازی اطلاعات برای دسترسی و استفادۀ مطلوب تحقیق می‌کند. قلمروی اطلاع‌رسانی به تولید، گردآوری، سازماندهی، ذخیره، بازیابی، ترجمه، انتقال، تبدیل و کاربرد اطلاعات مربوط می‌شود. بنابراین هدف علم اطلاعات، به عنوان یک علم، تهیۀ مجموعه‌ای اطلاعاتی است که سبب پیشرفت نهادهای گوناگون و روش‌های گردآوری و انتقال دانش می‌شود. دربارۀ علم اطلاعات وجامعۀ اطلاعاتی مقاله‌های متعددی توسط افراد اندیشمند نوشته شده است. این مجموعه مشتمل است بر مقالات عرضه شده در سمینار "چالش‌های علم اطلاعات" که در خرداد ماه سال 1386 در دانشگاه اصفهان برگزار شد. موضوع مقالات عبارت‌اند از: "علم اطلاعات: ریشه‌شناسی موضوع، قلمرو و جریان‌های فکری"، "فرایند تبخیر در مفهوم اطلاعات"، "مفهوم آرمانی جامعۀ اطلاعاتی"، "جامعۀ اطلاعاتی و ویژگی‌های آن"، "مدیریت دانش و فن‌آوری اطلاعات"، "اینفورمیشنیست: حرفه‌ای جدید در حوزۀ کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی"، "بررسی ویژگی‌های ساختاری و محتوایی صفحات خانگی وب‌سایت‌های کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های تابع وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران"، "گراندتئوری چیست و چه کاربردی دارد؟".