طالبان: اسلام، نفت و بازی بزرگ جدید

احمد رشید، خبرنگار و گزارشگر پاکستانی مسائل افغانستان، در کتاب حاضر شرح و تحلیلی از رویدادهای معاصر افغانستان و گروه طالبان به دست داده است .وی طی سه بخش نحوه ظهور طالبان و همچنین سیاست‌های داخلی و خارجی این گروه نوظهور و به طور کلی تحولات و رویدادهای افغانستان را طی دهه 1990/ 1370ش .شرح می‌دهد" :به نظر نویسنده ظهور طالبان معلول سیاست‌های حمایت طلبانه برخی کشورهای ذینفع در قضیه افغانستان و سیاست‌های بی‌طرفانه برخی دیگر و نیز حاصل بقایای رقابت‌های جنگ سرد و همچنین کشمکش‌های منطقه‌ای است .یکی از مهم‌ترین جنبه‌های بحران اخیر منافع اقتصادی و ارتباط با جمهوری‌های تازه استقلال رسیده آسیای میانه است . این کشورها از یک طرف بازار مناسبی برای فروش کالاهای تجاری محسوب می‌شوند و از سوی دیگر با داشتن ذخایر عظیم نفت و گاز، تامین کنندگان عمده این محصولات خواهند بود .چنین چشم‌اندازی کشورهای ذینفع به ویژه پاکستان و همچنین کمپانی‌های عظیم نفتی را به حمایت بی‌دریغ از گروه طالبان واداشت تا راه‌های تجاری تامین شود و امنیت لازم برای ایجاد خطوط لوله انتقال نفت و گاز فراهم آید ."کتاب از سه بخش تشکیل شده است .بخش نخست طی پنج فصل به "پیشینه جنبش طالبان "اختصاص دارد .بخش دوم با عنوان "طالبان و اسلام "طی پنج فصل شامل این مباحث است : "طالبان و سبک جدید بنیادگرایی"، "تشکیلات سری طالبان"، "زنان، جمعیت غایب از صحنه"، "موادمخدر و اقتصاد طالبان"، "اسامه بن لادن و جهاد جهانی اسلام "در بخش سوم که "بازی بزرگ جدید "نام گرفته، نقش کشورهای خارجی در امور افغانستان بررسی می‌شود .مباحث این بخش عبارت‌اند از1 : دیکتاتورها، طالبان و غول‌های نفتی، 2 پشت صحنه طالبان :نبرد بر سر خطوط لوله، 3 آمریکا و طالبان، 4 ارباب یا قربانی :پاکستان در باتلاق افغانستان، 5 شیعه و سنی : تضاد جدید مذهبی، 6 آینده افغانستان .در پایان کتاب، چهار پیوست با این مطالب به چشم می‌خورد1 : فرمان‌های طالبان، 2 گاهشمار و وقایع طالبان، 3 ساختار تشکیلات طالبان، 4 بازی بزرگ جدید (وضعیت خطوط نفت و گاز و طرح‌هایی از مردم و رهبران افغانستان) به پایان می‌رسد .