آداب و آیین‌های گذر: انسان ایرانی

انسان در روند دگرگونی‌های زیستی و اجتماعی خود، سه مرحله پیش رو دارد: جدایی، انتقال و پیوستن. در مرحله نخست، از جایگاه و وضعیت موجود جدا می‌شود و در مرحله دوم، از آن می‌گذرد و در مرحله سوم، در موقعیتی جدید به جامعه می‌پیوندد. مرحله گذر مرحله‌ای است که در آن، شخص مراسم و آیین‌هایی را از سر گذرانده و پایگاهی را پشت سر نهاده، اما هنوز به پایگاه دیگر، راه نیافته است. گویی بر درگاه و آستانه خانه است، نه درون خانه و یا بیرون آن؛ در مرحله پیوستن است که آدمی به جایگاه و موقعیت جدید خود راه می‌یابد. آداب و آیین‌های گذر، البته در پاره‌ای از جوامع سنتی، رنگ باخته‌اند و در جوامع مدرن، به درون لایه‌های رفتاری خزیده‌اند؛ اما هنوز در حیات اجتماعی - فرهنگی انسان به اقتضای هر محیط، حضور و کار کردی چشمگیر دارند.