داستان و دوبیتی‌های حسینا

حسین به ضمیمۀ "الف" تفهیم، سرایندۀ دوبیت‌هایی شناخته شده است که نام "حسینا" را دربردارند و به گمان مولف کتاب ترانه‌های نیمروز، "شاعر سیستانی بوده که دربارۀ عشق شورانگیز او، داستان‌های بسیاری در افواه مردم سیستان وجود دارد." حسینا در یک دوبیتی، خود را از پیشقدمان و بیگانه با زبان ترکی می‌داند. چند دوبیتی هم نشان از پیوند میان او و مردم لار دارد. آوازۀ دلدادگی میان او و دختری به نام دلارام و سرگشتگی و شیدایی وی، در نیمروز پراکنده، به جنوب خراسان گذشته و آبادی‌های دور دست و دور از هم کرانۀ شوره‌زار مرکزی را درنوردیده است و به روستاهای پیرامون سپاهان رسیده و دوبیتی‌هایش در این نواحی پراکنده برجای مانده است. داستان حسینا را با اختلاف روایت در اردستان، اردکان، خور و بیابانک، سبزوار، بیرجند و کوهپایه‌های اصفهان از زبان سالخوردگان می‌توان شنید و دوبیتی‌های او را گرد آورد. کتاب حاضر، مجموعه‌ای است از این دوبیتی‌ها و داستان عشق حسینا و دلارام.