خاطرات سردار مریم بختیاری (از کودکی تا آغاز انقلاب مشروطه)

کتاب حاضر خاطرات "بی‌بی مریم"، معروف به "سردار مریم"، دختر "حسینقلی خان ایلخانی بختیاری دورکی هفت لنگ "و "بی‌بی فاطمه "دختر "علی‌رضا خان چهارلنگ کیانرسی "است .او در خردسالی پدرش را از دست داد و تحت سرپرستی برادران خود، به‌ویژه حاج علیقلی خان سردار اسعد قرار گرفت .این خاطرات از دوران کودکی بی‌بی مریم شروع می‌شود و تا حدود سی سالگی‌اش را دربر می‌گیرد که زمان آن، آغاز انقلاب مشروطه و چند سال بعد از رهایی‌اش از شوهری است که از زندگی با او سخت در عذاب بود و مانع مبارزاتش می‌شد" .بی‌بی مریم در اواخر همین خاطرات طرفداری خود را از مشروطه و مشروطه‌خواهان و دشمنی خود را با ضد مشروطه‌خواهان، حتی یکی از برادرانش و پسرعموهایش اعلام می‌دارد ...بی‌بی مریم در دوران مشروطه یکی از فعالان مشروطه‌خواهان و بعد از آن، یکی از شخصیت‌های فعال ملی و آزادی‌خواه بوده تا آخر عمر به عنوان یک شخصیت مبارز سیاسی و ضد استعماری در میدان مبارزه فعالیت می‌کند ...در تمام نوشته‌هایش آرزو می‌کند ملت ایران از قید استبداد زمان رهایی یابند، خصوصا از وضع فلاکت‌بار زندگی زنان ایرانی، به‌ویژه زنان در بند و قید بختیاری داد سخن داده و از درگاه پروردگار برای رهایی آنان التماس می‌کند ... وضع اقتصادی مردم، علی‌الخصوص اوضاع اقتصادی رعایا و مردم بختیاری را تا توانسته به رشته تحریر درآورده است ...او درخصوص طمع برادرانش به املاک شوهرش، علیه برادران تفنگ به دست می‌گیرد و از حقوقش دفاع می‌کند .او عین وقایع را برای آیندگان می‌نویسد "...وی به‌پاس حمایت‌های سرسختانه از طرف دولت آلمان نشان افتخار دریافت نمود .او تنها زنی است در دنیا که این نشان را دریافت کرده است .بی‌بی مریم در سال 1316، سه سال پس از فوت فرزندش، علی مردان‌خان، در اصفهان درگذشت . در صفحات پایانی، نمایه اسامی، نمونه دست خط مولف و عکس‌هایی از سران بختیاری چاپ شده است .عکسی از بی‌بی مریم نیز در آغاز کتاب به طبع رسیده است .