میرزای شیرازی

دوره‌ی قاجار در تاریخ ایران فصل مهمی را به خود اختصاص داده است. در این دوره حوادثی رخ داد، که این حوادث، آینه‌هایی را می‌مانند که سیاست‌های استعماری و مبارزه‌ی قدرت‌های اروپایی در صحنه‌ی سیاسی ایران و مقاومت‌هایی که ملت مقاوم در برابر این پیش‌آمدها از خود نشان داد، می‌توان در ورای آن دید. یکی از مقاومت‌ها و برخوردها، که از گویاترین حرکت‌های مردمی به شمار می‌رود، ایستادگی در برابر قرارداد 1890 م کمپانی رژی یا قیام برای تحریم تنباکو است. در این نهضت عوامل گوناگونی دخالت داشته است که از برجسته‌ترین این عوامل می‌توان نقش روحانیت و علمای بزرگ شیعه را در هدایت جامعه دید؛ به ویژه میرزای شیرازی که سلسله‌جنبان این قیام بوده است. در کتاب حاضر، ضمن بررسی شرح احوال میرزا حسن شیرازی با بیان زندگی، آثار و مراتب علمی و شرعی او به مسئله‌ی امتیاز رژی و قیام تنباکو در دوران ناصرالدین شاه قاجار، پرداخته شده است و ضمن برشمردن اثرات این قیام در تحولات سیاسی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی آن دوران، نقش روحانیان در یکی از مهم‌ترین قیام‌های همگانی عصر قاجار بررسی و تبیین شده است.